A. Nalan FİDAN

Yüksek Şehir Plancısı

Bursa Büyükşehir Belediyesi Sağlıklı Şehirler Proje Koordinatörü

Dünyada kentsel nüfus oranının hızla artması, kentleşme ve sanayileşme süreçlerinde kaynakların denetimsiz kullanımı ve tüketimi; sera etkisi ve ozon aşınması gibi sorunlara yol açmış, doğal çevre üzerinde olumsuz sonuçlar yaratmıştır.⁽¹⁾

Önceleri tükenmeyeceği düşünülen doğal kaynakların, sanayi devriminin getirdiği hızlı üretim ve tüketim süreci içinde tükenmeye başladığı görülmüş, ayrıca yeni üretim ve tüketim ilişkilerinin ekolojik dengeyi bozduğu fark edilmiştir. 20. yüzyılın ortalarından itibaren çevresel sorunlarla karşı karşıya gelinmesi, insanlığı bu sorunlara karşı daha duyarlı olmaya iten dönüm noktalarından biri olmuştur. Çevre sorunsalı konusunda yaşanan bu algı değişikliği ile birlikte, insan ve çevre ilişkilerinde ekosistemin insan dışındaki canlı ve cansız öğelerine de değer veren yeni yaklaşımlar doğmuştur.⁽²⁾

Sürdürülebilir kalkınma, insan ile doğa arasında denge kurarak doğal kaynakları tüketmeden, gelecek nesillerin ihtiyaçlarının karşılanmasına imkan verecek şekilde bugünün ve geleceğin yaşamını ve kalkınmasını programlama anlamını taşımaktadır. Sürdürülebilir kalkınma sosyal, ekolojik, ekonomik, mekansal ve kültürel boyutları olan bir kavramdır.⁽³⁾

Birleşmiş Milletler tarafından 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda yayınlanan 17 sürdürülebilir kalkınma hedefi ve 169 alt başlığı yeni küresel gündemin amaç ve boyutlarını göstermektedir. Bu yazımızda Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşmak için belediyemizin bugüne kadar yaptığı ve yapmayı planladığı çalışmalardan ve bu çalışmaların hangi sürdürülebilir kalkınma hedefi ve onların alt başlıkları ile bağlantı olduğundan kısaca bahsedilmiştir.

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi: 3 – SAĞLIK VE REFAH

3.5) Uyuşturucu madde ve alkolün zararlı kullanımı dahil olmak üzere madde bağımlılığının engellenmesi ve tedavisinin güçlendirilmesi

Bursa Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı olarak çalışan GADEM (Gençlik ve Aile Destek Merkezi) tarafından yürütülen alkol ve madde bağımlılığı ile mücadele kapsamında; 2016 yılı Ocak ayı ve 2019 yılı Şubat ayları arasında 837 yeni danışan müracaatı, 5226 danışan-3924 danışan yakını görüşmesi, 103 kişiye 3 aylık/51 kişiye 6 aylık temiz kalma ödülü, 513 AMATEM, 73 ÇEMATEM, 57 VM MedicalPark Hastane yönlendirmesi yapılmış olup, hastanelere ücretsiz ulaşım desteği sağlanmış ayrıca yapılan koruyucu-önleyici çalışmalar ve 105  seminerle 5914 kişiye ulaşılmıştır. GADEM’ de 522 danışan yakınına Aile Eğitim Programı kapsamında eğitim verilmiştir.

GADEM tarafından yazılan “Öğretmenim Canım Benim” projesi kapsamında 17 ilçede İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı orta öğretim kurumlarında görevli olan 6.500 branş öğretmenine alkol ve madde kullanma riski taşıyan öğrencilerin erken teşhisi ve tedaviye yönlendirilmesi amaçlı seminerler, İl Sağlık Müdürlüğü ve Milli Eğitim Müdürlüğünde görevli rehber öğretmenlerin de katkısıyla gerçekleştirilmiştir.

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi: 7 – ERİŞİLEBİLİR TEMİZ ENERJİ

7.2) 2030’a kadar yenilenebilir enerjinin küresel enerji kaynakları içindeki payının önemli ölçüde artırılması:

Bursa’da yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına yönelik çalışmalar yürütülmektedir. Bursa Büyükşehir Belediyesi isteğiyle Türk Northel firması tarafından özel olarak üretilen Türkiye’nin %100 yerli ilk rüzgar gülleri, Bursa Mudanya’da kurulan santrale monte edilmiştir.

Rüzgar enerji santrali haricinde güneş enerjisi, hidroelektrik, metan gazından enerji, arıtma çamuru yakma tesisinde enerji eldesi gibi çeşitli çalışmalar yürütülmektedir. Evsel atıksu çamurunu yakma tesisinden 2.5 MWh elektrik üretilmektedir. Tesiste 400 ton/gün çamur bertaraf edilmektedir.

Metan gazından enerji eldesi tesisinde ise; günlük 3000 ton atığın bertaraf edildiği Yenikent Düzenli Depolama Sahasında oluşan metan gazından 9,8 MWh, İnegöl Katı Atık Düzenli Depolama Sahasında oluşan metan gazından ise 2,4 MWh elektrik üretimi geçekleştirilmektedir.

Atıksu arıtma tesislerinde uygun alanlara ve su depolarının üstüne, spor tesislerine yerleştirilen güneş panelleri ile elektrik üretimi yapılmaktadır. Ayrıca su deposu girişleri ve isale hatları üzerinde hidroelektrik santraller kurulmaktadır.

2030 yılına kadar BBB’nin, gerek çatı sistemleri gerekse uygun arazi uygulamaları ile toplamda 2.5 MW PV(fotovoltaik) sistemi kurabileceği öngörülmüştür. Diğer kamu kuruluşları ile birlikte toplam 25 MW PV sistemi kurulacağı öngörülmektedir.

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi: 11 – SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER VE TOPLULUKLAR

11.2) 2030’a kadar herkes için özel önem gösterilerek, yol güvenliğinin artırılması, başta toplu taşıma sisteminin geliştirilmesiyle herkesin  güvenli, ekonomik olarak karşılanabilir, erişilebilir ve sürdürülebilir ulaşım sistemlerine erişiminin sağlanması:

Yerel yönetimin hazırladığı ve kısadan uzun vadeye, kentsel gelişimi çağdaş standartlara uygun yürütmeye yönelik bir dokümana vurgu yapılmalıdır; 2030 yılı hedef gözetilerek hazırlanan Bursa Ulaşım Ana Planları. Kentin uzun dönemli gelişimini düzenleyecek imar planı ile uyumlu, çağdaş bir kente yakışır bir kent ulaşım sistemi uygulaması, mevcut sorunları planlamayla ele almanın yegane yoludur.

Ulaşımda yapılacak düzenlemelerle 54,06 km’lik mevcut raylı sistem hattının(Hafif Raylı Sistem(HRS),Tramvay vb.) 114,4 km’ye, günlük taşınan yolcu sayısının da 286 bin 803 den 1 milyon 322 bine ulaşması planlanmaktadır. Kentin ulaşımıyla ilgili problemlerin, 2023 ve 2035 vizyon projeleriyle çözülmesi planlanmaktadır.

Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından 2035 yılında öngörülen 4 milyon nüfusa hizmet edecek şekilde planlanan ve raylı sistem hatlarını iki katına çıkaracak,  toplu taşıma odaklı, ulaşım türleri arasında entegrasyona önem veren bir stratejik planlama çalışması olan Bursa Ulaşım Ana Planı, 22.01.2019 tarihinde Büyükşehir Belediye Meclisi’nde oy birliğiyle kabul edilmiştir. Ana Plan ile birlikte hızlı ve yüksek kapasiteli toplu taşıma şebekesinin geliştirilmesi, otomobile olan bağlılığın azaltılması, motorsuz ulaşımın teşviki, çevrenin korunması ve ekonomik verimlilik gibi hedeflerin gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.

Bursa’nın 2035 yılında öngörülen 4 milyon 50 bin 500 nüfusuna göre tasarlanan Bursa Ulaşım Ana Planı (BUAP) çerçevesinde sıfırdan kurumsal bir sistem oluşturularak, kent içi ulaşım sistemi 2035 yılına kadar problemsiz işleyecek şekilde yeniden yapılandırılması planlanmaktadır. Faaliyete geçtiğinde Türkiye’ye örnek olacak proje kapsamında; Yeni Metro hatları ve mevcut HRS hatlarının uzatmalarıyla birlikte 114 kilometrede 19 adet aktarma istasyonuyla hizmete alınması öngörülmektedir. Uygulama kapsamında, tüm ulaşım türleri ve diğer belediye hizmetlerinde ortak ücret toplama sistemine geçilmesi hedeflenmektedir. 228 kilometrelik karayolu aksı, 69 adet kavşak projesi, 37 yeni ve rehabilite kavşak planlaması, 41 kilometrelik karayolu koridoru tasarım projesi gibi yatırımları da içeren proje tamamlandığında, 35 adet park et-devam et alanı, 400 kilometrelik yeni bisiklet yolu planlaması, 48 ha yaya bölgesi ve 5 kilometrelik yaya aksı Bursalıların hizmetine sunulmuş olacak.

Bursa Ulaşım Ana Planı kapsamında mevcut HRS hatlarına ilave olarak 2 yeni metro hattı devreye alınması öngörülmektedir. 22,7 kilometrelik Emek-Arabayatağı metro hattı 4,9 kilometre uzatılarak Şehir Hastanesi ile birleştirilecek. 43 kilometre olan Üniversite-Kestel metro hattı da Görükle-Başköy Sanayi’ye ve Kestel OSB’ye uzatılarak 12 km uzatma sağlanması beklenmektedir. Proje ile birlikte 24 istasyona sahip Emek-Arabayatağı metro hattına 4 istasyon, 41 istasyona sahip olan Üniversite-Kestel hattına da 9 yeni istasyon ilave edilmesi öngörülmektedir. Bursa Ulaşım Ana Planı çerçevesinde 28,8 kilometre uzunluğa sahip Çalı-Acemler-Gürsu metro hattı ile 20,7 kilometre uzunluğa sahip Çalı-FSM-Demirtaş metro hattı, 2 yeni metro hattı olarak Bursalılara hizmet verir hale gelecek. Çalı-Acemler-Gürsu metro hattında 23, Çalı-FSM-Demirtaş metro hattında 17 istasyon yer alacak. Tüm uygulamaların tamamlanmasıyla birlikte raylı sistem uzunluğu, 54,06 kilometreden 114,4 kilometreye çıkmış olacaktır.

Şekil 1. Hat Yapılanması Şeması (Ulaşım Master Planı 2019)

11.4) Dünyanın kültürel ve doğal mirasını korumaya ve sahip çıkmaya yönelik çabaların artırılması:

Tarihi milattan önceye dayanan ve turizm anlamında çok büyük değerlere sahip olan İznik’in, alan yönetimi kavramı ile ilçe sınırlarında yer alan sit alanları ve ören yerleri ile bunların etkileşim alanlarının doğal bütünlük içerisinde korunması, yaşatılması, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi için aslına dönük çalışmalar planlanmaktadır. Tüm bu çalışmaların ortak hedefi, bu güzel ilçenin UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde daimi yerini almasıdır. İznik’in kültür varlıklarının gün yüzüne çıkartılması, korunması ve dünya insanlığına tanıtılması, onların hizmetine sunulması büyük önem arz etmektedir.

Ayrıca Büyükşehir Belediyesi tarafından 2007 yılında müzeye dönüştürülen ve 2018 yılında 129 bin ziyaretçi sayısı ile rekor kıran Karagöz Sanat Evi, geleneksel gölge oyununu gelecek nesillere aktarmanın yanı sıra dünyaya tanıtılmasında da önemli bir misyon üstlenmektedir.

11.6) 2030’a kadar, belediye atıkları ve diğer atıkların yönetimi ile hava kalitesine de özel önem gösterilerek şehirlerde kişi başına düşen olumsuz çevresel etkilerin azaltılması:

Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Uludağ Üniversitesi arasında imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde, ‘Bursa’da Hava Kirliliğinin Önlenmesine Yönelik Stratejilerin Belirlenmesi’ projesi gerçekleştirme sürecine başlanmıştır. Büyükşehir sınırları içerisinde atık yönetimi, hava kirliliği, biyolojik hava kalitesi izleme, su kirliliği, gürültü kirliliği, toprak kirliliği, iklim değişikliği, görüntü kirliliği, kent estetiği, tarımsal hizmetler, sahil hizmetleri vb. sorunların çözümü için yöntem ve öneriler geliştirmesi, günün ihtiyaçları ve halkın talepleri doğrultusunda gerekli araştırmaların yapılması, bunların uygulanması, çalışma sonuçlarının kamuoyu ile paylaşılması, yurt içinde ve dışındaki ilgili paydaşlara aktarılması konularını içeren proje, Marmara Temiz Hava Merkez Müdürlüğü’nün Bölgesel İzleme Ağı ile ölçülen hava kalitesi verilerin değerlendirilmesi, Bursa’da yaşanan hava kirliliğinin ana sebeplerinin ortaya konması ve çözüm önerilerinin belirlenmesi ile bir sonuç raporu oluşturulmasını amaçlamaktadır.

Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan Bursa Entegre Katı Atık Yönetim Planına göre; 2014 yılında Bursa ilinde oluşan evsel atığının %98’lik kısmı Yenikent ve İnegöl Katı Atık Düzenli Depolama sahalarında; %2’lik kısım ise dü­zensiz depolama sahalarında bertaraf edilmektedir. Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi (ADNKS) verilerine göre Bursa’nın 2014 yılı nüfusu 2.787.539’dur. İlçeler ile yapılan anket ça­lışmalarında ise 2014 yılında 2.730.838 kişiye atık hizmeti verildiği sonucuna ulaşılmıştır. Ulaşılan bu değer ile Bursa ili genelinde atık toplama veriminin %98 olarak belirlenmiştir. Yenikent Katı Atık Düzenli Depolama Sahasına Osmangazi, Yıldırım, Nilüfer, Mudanya, Gürsu, Kestel, Gemlik, Karaca­bey, Kemalpaşa ve Orhangazi ilçelerinden, İnegöl Düzenli Depolama Sahasına ise Yenişehir, İznik ve İnegöl ilçele­rinden atık gelmektedir. Orhaneli, Büyükorhan, Harmancık, Keles ve İilçeleri atıklarını kontrolsüz şekilde bertaraf etmek­tedir. Dağ ilçeleri başta olmak üzere 4 ilçe tarafından devam ettirilen düzensiz depolama faaliyetinin sonlandırılması amacıyla il­çelerin katı atıklarını taşıma mesafelerini azaltmaya yönelik aktarma istasyonları yapılmaktadır. Doğu, batı, kuzey ve gü­ney olmak üzere 4 adet aktarma istasyonun yapılması öngö­rülmekte olup, Batı aktarma istasyonu faaliyete başlamıştır.

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi: 12 – BİLİNÇLİ ÜRETİM ve TÜKETİM

12.5) 2030’a kadar, atık oluşumunun önleme, azaltma, geri kazanım ve tekrar kullanım yollarıyla önemli ölçüde azaltılması:

Belediyemiz bünyesinde atık yönetimine yönelik yürütülen faaliyetler Sıfır Atık Projesi kapsamında hız kazanmıştır. 2018 Yılı Kasım ayı itibariyle atıkların ayrı toplanması için altyapı güçlendirilmiş ve toplanan atık miktarlarıyla ilgili ölçümler yapılmaya başlanmıştır.  Sıfır Atık Projesi ile Bursa ölçeğinde yürütülen çalışmaların hız kazanması ve atık toplama veriminin artması hedeflenmiştir. Büyükşehir Belediyemizde çalışan tüm personele ve temizlik personeline, sıfır atık projesinin uygulanmasına yönelik eğitimler verilmiştir. Bununla birlikte Bursa Büyükşehir Belediyemiz ile Milli Eğitim Müdürlüğü arasında sıfır atık projesi kapsamında Yeşil Karne Protokolü imzalanmıştır. Bu protokol ile Temel Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı ilkokullarda  sıfır atık bilincinin yaygınlaştırılması sağlanacaktır. Yaklaşık 50.000 öğrenciye ulaşılması hedeflenmiştir.

Bursa Entegre Katı Atık Yönetim Planı kapsamında kentimizde oluşan katı atıkların geri kazanımı ve bertarafı amacıyla MBT (Mekanik Biyolojik İşlem Tesisi), ATY (Atıktan Türetilmiş Yakıt), düzenli depolama, sızıntı suyu arıtma ünitelerini ve bağlı birimleri içeren Entegre Katı Atık Geri Kazanım ve Bertaraf Tesisine yönelik çalışmalar devam etmektedir.

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi: 13 – İKLİM DEĞİŞİKLİĞİYLE MÜCADELE

13.3) İklim değişikliğinin önlenmesi ve etkilerinin azaltılması ile iklim değişikliğine  uyum ve  erken uyarı konularında eğitim, farkındalık oluşturma ile  bireysel ve kurumsal kapasitenin geliştirilmesi:

Bursa Büyükşehir Belediyesi iklim değişikliğinin kent üzerindeki etkileri ve alınabilecek tedbirler konusunda öncü çalışmalar başlatmış belediyelerden biridir. Bursa Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı Koordinasyonunda başlatılan “Kentsel ve Kurumsal Karbon Ayakizi Envanteri ile Bursa İklim Değişikliği Eylem Planının Hazırlanması Projesi” kapsamında, öncelikle sera gazı salım kaynakları belirlenerek toplanan veriler üzerinden kurumsal ve kent ölçeğinde sera gazı envanteri oluşturulmuş, ardından tespit edilen salım kaynaklarının azaltılmasına yönelik yapılabilecek eylemleri içeren Bursa İklim Değişikliği Eylem Planı 2015 yılında hazırlanmıştır.

Bursa İklim Değişikliği Eylem Planı (BİDEP) kapsamında 2030 yılına kadar bisiklet kullanımının %0,5’den %2,5’e çıkarılması, belediye araç filosunun elektrikli araçlarla değiştirilerek örnek olunması, sokak aydınlatma sistemine PV entegrasyonunun sağlanması, mevcut ticari ve kamu binalarında enerji etkin yenilemelerin sağlanması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımım arttırılması, sanayide enerji etkin sistemlerin kullanılması, sera gazı emisyonlarının azaltılmasına yönelik alınacak tedbirlerden bazılarını oluşturmaktadır.

İklim değişikliği alanında yürütülen çalışmaların uluslararası boyuta taşınması ve bu konuyla ilgili çalışma yapan diğer belediyelerle bilgi ve tecrübe paylaşımında bulunulması amacıyla “Avrupa Birliği” tarafından oluşturulan, 220 milyon insanı kapsayan, 6.805’ e yakın yerel ve bölgesel belediyenin taraf olduğu “Belediye Başkanları Sözleşmesi”  meclis kararı ile imzalanmıştır.

Belediye Başkanları Sözleşmesi kriterleri nedeniyle, var olan Bursa İklim Değişikliği Eylem Planı revize edilerek “Bursa Sürdürülebilir Enerji ve İklim Değişikliği Uyum Planı” hazırlanmıştır.

Bursa kentsel seragazı salımları, yani Bursa’nın toplam karbon ayak izi, referans yıl olarak seçilen 2014 yılı itibarıyla toplam 13.209.620 ton CO₂e’dir. Başkanlar Sözleşmesi yerel yönetimlere müdahalede bulunamayacağı ve/veya yetki alanı içinde bulunmayan sektörleri dışarıda bırakma serbestisi tanımaktadır. Bu eksiltme yapıldığında, Bursa’nın kentsel seragazı salımları referans yıl olarak seçilen 2014 yılı (sanayi ve tarım, hayvancılık hariç) için yaklaşık 6.902.669 ton CO₂e ‘dir. BUSECAP, Bursa’nın BAU (Business as Usual ya da Böyle Gelmiş Böyle Gider) senaryosunu farklı kurumların nüfusa, sektörel büyümelere ilişkin yaptığı öngörüleri kullanarak ortaya koymuş ve 2030 salımlarını yaklaşık 10,9 milyon ton CO₂e olarak hesaplamıştır. Bursa’nın referans yılı olan 2014’deki toplam salımları, BAU (böyle gelmiş böyle gider senaryosu) uyarınca 2030 salımları ve hazırlanan Sürdürülebilir Enerji Eylem Planı’nın farklı kaynak sektörlere yönelik önerdiği çeşitli önlemler uyarınca, yine 2030 yılına kadar sağlanabilecek salım azaltımları Şekil-3’te verilmektedir.

2017 yılında Bursa Sürdürülebilir Enerji ve İklim Değişikliği Uyum Planı (BUSECAP) kapsamında 2015 yılında yapılan sera gazı envanteri revize edilmiştir. BUSECAP çalışması açısından 2030 yılına kadar 2014 yılına göre % 7 ortalama enerji verimliliği kazanımı güvenli bir değer olarak kabul edildiğinde, Bursa kentsel salımları önlemlerin alınmaya başlayacağı 2016 yılı projeksiyonuna göre 2030 yılı itibarıyla 9.919 kton CO₂e değerine gelmektedir. 2015 yılı sonrasında kent stratejik planlarındaki artış öngörülerine göre (nüfus, sanayi, vs.) her yıl için enerji tüketimleri ve sera gazı envanteri projeksiyonu yapılmıştır.

BUSECAP’da, her sektörde ortaya koyulan azaltım önlemleri ile Bursa’nın 2030’a kadar olan gelişmesini % 22 daha az seragazı salımı yaparak gerçekleştirebileceği, kişi başı salımlarda ise 2014 yılına göre 2030’da yaklaşık %40’lik bir azaltım sağlayabileceği gösterilmektedir. Bu durumda kişi başı salımlar 2014 yılına göre %40 azaltılarak 1,56 ton CO₂/gün olması beklenmektedir.

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi: 14 – SUDAKİ YAŞAM

14.1) 2025’e kadar her türlü deniz kirliliğinin, deniz atıkları ve besin maddesi kirliliğini de içerecek şekilde özellikle kara kökenli faaliyetlerden kaynaklanan kirliliğin, önlenmesi ve kaydadeğer miktarda azaltılması:

Gemlik Narlı bölgesinden Karacabey Kurşunlu bölgesine kadar ki sahil bandında her bölgede denize girilebilir sahil bantlarının oluşturulması, balıkçılığın ve doğal ortamların sürdürülebilir olarak yaşatılması amacıyla yapılan kolektör hatları, terfi merkezleri ve atıksu arıtma tesisleri ile deniz kirliliğinin önlenmesi hedeflenmektedir.

Gemlik Körfezi bölgesinde olan Gemlik, Küçükkumla, Kurşunlu ve Mudanya Atıksu Arıtma Tesisleri ve Derin Deniz Deşarjları ile sahillerde ve körfezdeki kirlilik azaltmaktadır.

135 bin nüfusa hizmet verecek olan Gemlik Atıksu Arıtma Tesisi ile, Gemlik, Umurbey ve Cihatlı yerleşimlerinden kaynaklanan atıksular ilk olarak fiziksel sonrasında ileri biyolojik arıtma ile Avrupa Birliği standartlarında arıtılarak cazibeli olarak 1640m açıkta ve 40m derinlikte Gemlik Körfezine deşarj edilmektedir.

Küçükkumla ve Kurşunlu Atıksu Arıtma Tesisleri, toplamda 70 bin nüfusa hizmet verecek olup, ileri biyolojik artıma ve Avrupa Birliği Standartlarında çıkış suyu kalitesi sağlayan ultraviyole dezenfeksiyon sistemini kapsayacak şekilde dizayn edilmiştir.

Gemlik Körfezini korumak amacıyla yapılan bir diğer tesisimiz Mudanya Atıksu Arıtma Tesisi ile batıda Altıntaş doğuda Kumyaka arasında kalan Mudanya ilçe merkezi ve çevresindeki yerleşim yerlerinin atıksuları ileri biyolojik proseslerle arıtılmaktadır. 138 bin nüfusa hizmet verecek olan tesis, Avrupa Birliği standartlarında çıkış suyu kalitesi sağlayan arıtım yapmaktadır.

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi: 15 – KARADAKİ YAŞAM

15.1) 2020 yılı itibarıyla, uluslararası anlaşmalar altındaki yükümlülükler doğrultusunda, başta ormanlar, sulak alanlar, dağlar ve kurak alanlar olmak üzere karasal ve iç tatlısu ekosistemlerinin ve bunların hizmetlerinin korunumu, onarımı ve sürdürülebilir kullanımının sağlanması:

Türkiye’de Uluslararası Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi (RAMSAR)  kapsamındaki 14 gölden biri olan ve 2001 yılından itibaren Uluslararası Yaşayan Göller Ağı’na dahil olan Uluabat Gölü’nü kirlilikten arındıracak Akçalar Atıksu Arıtma Tesisi devreye alındı. İlk olarak fiziksel, sonrasında ileri biyolojik ve ultraviyole dezenfeksiyon arıtma ile Avrupa Birliği standartlarında çıkış suyu kalitesi sağlayan tesis ile dünyada nesli tehlike altında olan küçük karabatak, tepeli pelikan, bıyıklı sumru, pasbaş patka, alaca balıkçıl ve kaşıkçı gibi kuş türlerine ev sahipliği yapan ve bu kuşlar için önemli bir üreme alanı olan Uluabat Gölü’nde hem kuş hem de balık türlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması hedeflenmektedir.

1999 yılında  “Avrupa Sürdürülebilir Kentler ve Kasabalar Kampanyası Üstünlük Sertifikası” ödülünü alan ve “2020 Avrupa Yeşil Başkenti” ünvanına da aday olan Bursa, sürdürülebilir kalkınma amacına yönelik sürdürdüğü ciddi çalışmalarla sürecin devamını sağlamaya çalışmaktadır. Yapılan tüm bu çalışmalarla ‘Yeşil Bursa’ markasının temiz çevre ile perçinlenerek, daha yaşanabilir bir şehrin geleceğe taşınması hedeflenmektedir.

KAYNAKLAR
– Bursa Büyükşehir Belediyesi Çalışmaları

– Bursa Sürdürülebilir Enerji ve İklim Değişikliği Uyum Planı (BUSECAP) , 2017

– Sürdürülebilir Kentler ve Kasabalar, Yerel Gündem 21 ve Bursa Örneği, Zerrin Karakuzulu ⁽¹⁾

– Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre Etiği, Turan Ergün, Prof. Dr. Nesrin Çobanoğlu, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2012,3) ⁽²⁾

– Sürdürülebilir Kalkınma ve Eğitim, Mehmet Yapıcı ⁽³⁾